Vormkenmerken

• genre

• whodunnit, thriller, misdaadroman

• ontwikkelingsroman

• epische roman

• zedenroman: leefgewoonten van een tijd of land als onderwerp

• oorlogsroman

• vertelroman”, waarin het verhaal belangrijker is dan de ideeën.

• taal

• mooi

• poëtisch

• beeldrijk

• rijk

• schijnbaar eenvoudig

• herhaling, opstapeling

• bijvoorbeeld: “Ze ging zelfs op haar knieën zitten. Ze wilde geen man. Ze wilde gaan studeren. Vreemde talen wilde ze leren. Ze wilde niet mee vergroeien met de wijnstokken op de hellingen. Ze wilde er weg.”

• braaf beschaafd Vlaams

• af en toe dure woorden als ‘principaal’ (i.p.v. schooldirecteur) of 'lentelover'

• soms klinkt dialect door (‘knoesels’ i.p.v. enkels)

• soms typische schrijftaalwoorden als ‘vermetel’

• soms toch wat humor

• vertelstandpunt

• hij/zij met personaal perspectief:  we zien alles toch alleen via de gedachten en daden van deze persoon.

• https://nl.wikipedia.org/wiki/Vertelperspectief#Personaal_perspectief

• verschillende vertellers: Elisabeth en Guillaume, valentijn en nameloos

• de broers: ik-vertellers

• deel (‘Geboden’)  Vertellende en belevende ik wisselen elkaar af.

• allerlaatste pagina’s zijn geschreven vanuit ‘wij’.

• tijd:

• ca 3 decennia

• vanaf Elisabeth 12 j

• tot kort na WOI

• geen lineair verteld verhaal

• flasbacks

• flashforwards?

• voorafspiegelingen;

• ten huwelijk vragen achter de mesthoop

• dode zwaluw die elisabeth vindt

• Afspraak in de kerk van Woesten op pinkstermaandag.

• Op 28 juni, de dag dat de moord op Frans Ferdinand het startsein bleek te zijn voor vier jaren wereldoorlog, laat de schrijver in Woesten, een dorp nabij Ieper, ook een moord plegen.

• opdracht voor kalfskop moet klaar zijn tegen 20/8

• personages

• keuze namen

• Valentijn en nameloos

• middeleeuwse verhaal

• https://nl.wikipedia.org/wiki/Valentijn_en_Oursson

• in het Middelnederlands vertaald werd als Valentijn ende Nameloos.

• Funke = vonk

• fonkelend als diamant?

• Hendrik De Maere:  mare, bericht maar ook gerucht

• zie dankwoord KVS zelf “die rilling voor slechte maren “

• Duponselle

• https://www.nieuwsblad.be/cnt/glb1tjsrj (2008)

• Eric Duponselle (60), een Antwerpse chirurg die in Nederland twee grove medische blunders maakte, is er tijdelijk op non-actief gesteld. In België blijft hij gewoon verderwerken,

• http://www.sin-nl.org/vaatchirurg-erik-duponselle-van-de-blaak-had-in-belgie-de-reputatie-fouten-te-maken/

• ongewoon, maar wel geloofwaardig

• voldoende uitgewerkt

• Guillaume

• autistische trekjes

• dingen letterlijk opvatten

• tellen

• Elisabeth droeg op de dag van hun kennismaking een jurk met exact 36 ruiten,

• ‘Op zijn zolderkamer telde hij tot duizend negenhonderd en zes. Soms moet je het jaartal tellen om er zeker van te zijn dat het morgen weer dag zal worden.’

• Uitgave

• cover van het boek

• typografie?

• fouten? 

• beelden, metaforen, motieven

• zwaluw

• dode zwaluw

• voorafspiegeling van haar lot

• spiritueel moment, ze leerde de dood voor het eerst kennen

• meeluisterende zwaluwen: symbool voor het vooroordelende geweten, het hogere dat meeluistert

• voorbeeld: laatste zin ‘We zwijgen de hele tijd. Soms luisteren de zwaluwen mee.’ (p.382)

• Ze had als een kleine zwaluw rond zijn verhaal gecirkeld

• als elisabeth sterft, vliegt een zwaluw weg: chiasme met zwaluw in het begin

• De boom paste precies om haar heen als een oude mantel. Hij was omgeven door een verwilderd vlierbosje. Je kon er goed alleen zijn. Ze kwam er vaak. Ze begroef de dode vogel met haar blote handen en legde er grijze keien op. Toen kwamen de tranen, daar onder de oude olm, met een steen in haar hand. Maar zwaluwen zijn bodes 

• kantklossen 

• De auteur heeft in zijn boek allerlei klosdraadjes in elkaar geweven tot een prachtige compositie.

• stenen

• die nameloos van zijn moeder kreeg,

• stenen op graf zwaluw

• symbool voor comfort, troosten

• boek Stenen en hun bestaan

• talk: haar mineraal

• Funke, diamant 

• de olm:

• beschutting, vlucht uit de wereld,

• tijd en plaats voor haarzelf: https://nl.wikipedia.org/wiki/A_Room_of_One%27s_Own

• Een oorlog krijgt de grond met zijn zaden niet kapot. Er zullen altijd nieuwe telgen opstaan”. Dit denkt Valentijn nabij de vermolmde olm

• de (westen)wind

• schilderij(en) van Funke

• boeken

• opbouw

• Het verhaal is opgebouwd uit vijf delen

• Vleugels I - VI

• vrijheidsdrang van Elisabeth

• Splinters I - VI

• verwoestingen, trauma’s en hartverscheurende gebeurtenissen die Guillaume doorstaan heeft

• Geboden I - VII

• Nameloos  wordt verplicht tot veel dingen, waarvan het belangrijkste zwijgen inhoud. Maar dit gebeurt allemaal heel onpersoonlijk, niemand zegt het hem, het moet gewoon.

• Bevelen I - III

• Net zoals Nameloos wordt Valentijn verplicht tot vele dingen die hij niet wil doen. Maar het grootste verschil ligt in de manier waarop. Tegen Valentijn wordt gesproken, gepraat, verteld, geroepen, geschreeuwd, bevolen. Nameloos krijgt onuitgesproken geboden, Valentijn krijgt de bevelen toegeschreeuwd.

•  

• Tweezaam

• de eerste vier delen hebben steeds een ander perspectief

• In het laatste deel komen er twee perspectieven samen.

• slim geconstrueerd

• gebeurtenissen opgevuld vanuit het perspectief van de andere gezinsleden

• sleutelscènes worden zo meermaals beschreven

• details die herhaald worden,, letterlijk of impliciet

• eerste: wind

• tweede; wat de wind met een blad of iets anders lichts doet

• Andere

• show, don't tell:

• afwezigheid van te nadrukkelijke beschrijvingen

• triestig verhaal maar ingehouden genoeg om te ontroeren zonder in melodrama te vervallen

• spanning

• via vertelstandpunt

• uitstellen ontknoping

• hoog tempo

• dialogen: ervaring met theater

• voorafspiegelingen;

• ten huwelijk vragen achter de mesthoop

• dode zwaluw die elisabeth vindt

• sfeer van dreiging

• rasverteller: Ik heb tien jaar in het eerste leerjaar gestaan en daar heb ik geleerd hoe je een spanningsboog moet opbouwen. Kinderen van zes zijn genadeloos. Je moet je verhaal boeiend brengen, of je bent hun aandacht na een minuut al kwijt.”